Сослан

см. Сослан – перевод

Сослан, Созырыхъо – ирон Нарты эпосы æппæты номдзыддæр хъайтар (Ж.Дюмезиль) Нарты кæстæр фæлтæры минæвар æнæном фыййауы фырт (æндæр вариантты – Уастырджийы кæнæ Сайнæг-æлдары фырт, бирæгъы æхсыры йæ бахсыста Куырдалæгон, схъомыл æй кодта æрвон Сафа. Сослан Нарты эпосмæ бацыдис куыд культурон хъайтар – дзуæрттæ йын радтой – уый фæрцы æгас Нартæн дæр – хоры зайæгхалты гагатæ (мыггаг) (Уацилла, Реком æмæ Мыкалгабыртæ), дзывыр (Куырдалæгон), донгуырæйттæ (Донбеттыр). Уæддæр Сослан зындгонддæр у, куыд Нарты æппæт хъæзтыты æмæ Нарты знæгтимæ тохы уæлахиздзау. Фæлæ йæ ном къаддæр кæмæн нæу, уыцы æгæрон хъару æмæ намысы хицау, æргом архайæг хъайтар Бæтрадзæй хъауджыдæр, Сослан йæхицæй тыхджындæр знагимæ тохы хин æмæ мæнгарддзинадæй дæр æлгъ нæ кæны, лæмæгъдæртæ æмæ, састы бынаты чи баззайы, уыдонимæ та у дурзæрдæ æмæ æгъатыр (йæ туджджын Алæгаты мыггагæй æрыгон Тотырадзы мæнгард мард кæй акодта, уый «сау» гаккæй баззадис йæ кадджын номыл). Ирон Нарты кадджытæ иртасджытæй иуæй-иутæ Сосланы фæлгонцы уынынц хуры Хуыцауы æууæлтæ: уый, Нартæй иунæг адæймаг, у Хуры чызджытæй иуы – Ацырухсы мой; Хур æмæ Хуры тынты руаджы басæтты æмæ ныддæрæн кæны йе знæгты, Хуры чызджытæй иуы кæй бафхæрдта, уый аххосæй фæмард Хуры (зынджы-арты) цалх – Балсæджы цалхимæ тохы. Сослан адæмы уарзон хъайтар кæй у, ууыл дзурæг сты, йæ номыл æнæхъæн цикл кæм ис, æрмæст уыцы Нарты кадджытæ нæ, фæлæ Сосланы номимæ баст бирæ кадджытæ дæр, уæлдайдæр та Дыгуры. Сослан у Нарты кадджыты иунæг хъайтар, кæцыйы кадæн алы аз дæр Дыгургомы цæрæг адæм кодтой бæрæгбон – Сосланы куывд. Сосланы ном ныффидар арвæрдыны дыгурон номы – Сослани æндурæ.

кæс Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи